Τι είναι το διάστρεμμα ποδοκνημικής;
Το διάστρεμμα της ποδοκνημικής άρθρωσης είναι μια συχνή, αλλά όχι αθώα κάκωση. Είναι από τις συχνότερες κακώσεις του ανθρωπίνου σώματος.
Συνήθως, η κάκωση αυτή περιορίζεται σε τραυματισμό μόνο των συνδέσμων, των στοιχείων δηλαδή, που σταθεροποιούν τα οστά μεταξύ τους. Σπανιότερα, συνυπάρχει και κάταγμα, οπότε πρόκειται για πιο σύνθετη κάκωση. Υπολογίζεται ότι το 60% των αθλητών θα υποστούν τουλάχιστον μία φορά διάστρεμμα της ποδοκνημικής.
Συχνά ο τραυματισμός υποτιμάται τόσο από τους ασθενείς όσο και από το ιατρικό προσωπικό με αποτέλεσμα πολλές φορές τη μακροχρόνια ταλαιπωρία του τραυματία.
Πώς συμβαίνει;
Προκαλείται συνήθως όταν ο άκρος πόδας υποστεί βίαιη στροφή προς τα μέσα ή προς τα έξω. Συμβαίνει συχνά κατά τον αθλητισμό (μπάσκετ, ποδόσφαιρο), ή κατά το στραβοπάτημα σε σκάλα ή σε κάποιο πεζοδρόμιο.
Ανάλογα με τη βαρύτητά τους τα διαστρέμματα ταξινομούνται σε 3 κατηγορίες:
- 1ου βαθμού: ελαφριά κάκωση με διάταση των συνδέσμων,
- 2ου βαθμού: σοβαρότερος τραυματισμός με μερική ρήξη των συνδέσμων,
- 3ου βαθμού: ο πιο σοβαρός τραυματισμός, με πλήρη ρήξη ενός ή περισσοτέρων συνδέσμων.
Ποια είναι η κλινική εικόνα;
Η κλινική εικόνα ποικίλλει ανάλογα με τη βαρύτητα της κάκωσης και το χρονικό διάστημα που πέρασε από τον τραυματισμό.
Στα διαστρέμματα 1ου βαθμού ο τραυματισμός είναι ελαφρύς και ο πάσχων συνεχίζει τη δραστηριότητά του, με ελαφρά ενοχλήματα.
Στα διαστρέμματα 2ου βαθμού συνήθως ο τραυματίας είναι ικανός να βαδίσει για λίγα μέτρα με πόνο. Τις επόμενες ώρες συνήθως τα συμπτώματα (πόνος, πρήξιμο) χειροτερεύουν και ζητάει ιατρική βοήθεια.
Στις βαρύτερες περιπτώσεις (3ου βαθμού) ο τραυματίας είναι αδύνατο να περπατήσει αμέσως μετά την κάκωση. Η κλινική εικόνα συνοδεύεται από έντονο πόνο, οίδημα, αιμάτωμα και αδυναμία κίνησης της άρθρωσης.
Πως γίνεται η διάγνωση;
Βασίζεται στο ιστορικό της κάκωσης και την κλινική εξέταση. Ακτινολογικός έλεγχος απαιτείται για τον αποκλεισμό καταγμάτων. Συνήθως, διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας δεν είναι απαραίτητη από την αρχή, εκτός εάν αντιμετωπίζουμε αθλητή επαγγελματικού επιπέδου.
Πως αντιμετωπίζεται το διάστρεμμα ποδοκνημικής;
Η αρχική αντιμετώπιση την ώρα του τραυματισμού είναι πολύ σημαντική για τη θεραπεία και το τελικό αποτέλεσμα.
Στα διαστρέμματα 1ου βαθμού συνήθως επαρκεί:
- επίδεση
- παγοθεραπεία
- ανάρροπη θέση
- περιορισμός των δραστηριοτήτων για 7-10 ημέρες είναι αρκετός. Μετά από αυτό το διάστημα, ο ασθενής είναι έτοιμος να επιστρέψει σε αθλητική δραστηριότητα.
Στα διαστρέμματα 2ου βαθμού χρειάζεται περισσότερη προσοχή.
- Προσεκτική επίδεση για 10-15 ημέρες, ενδεχομένως και τοποθέτηση νάρθηκα ακινητοποίησης.
- Ανάρροπη θέση
- Μερική αποφόρτιση του σκέλους (βάδιση με 1 ή 2 πατερίτσες) για 10 ημέρες. Ακολουθεί προοδευτική φόρτιση του σκέλους με σκοπό τη σταδιακή επάνοδο στις καθημερινές δραστηριότητες. Χρησιμοποιούνται ειδικοί κηδεμόνες σταθεροποίησης της άρθρωσης.
- Φυσικοθεραπεία.
- Η επιστροφή σε αθλητικές δραστηριότητες συνήθως επιτρέπεται μετά τις 20-30 ημέρες.
Στα βαρύτερα διαστρέμματα (3ου βαθμού) χρειάζεται επιπροσθέτως:
- Χρήση κηδεμόνα ακινητοποίησης της άρθρωσης για 3 εβδομάδες
- 2 πατερίτσες και σταδιακή φόρτιση του σκέλους μετά την 20ή ημέρα
- Χρήσιμη (αλλά όχι απαραίτητη) είναι η φυσικοθεραπεία μετά τη δεύτερη εβδομάδα
- Προοδευτική ενδυνάμωση με ασκήσεις ισορροπίας και ιδιοδεκτικότητας
- Η επιστροφή σε ελαφρύ τρέξιμο και εν συνεχεία σε αθλητικές δραστηριότητες μετατίθεται μετά την 6η εβδομάδα.
Στις περιπτώσεις που παρατηρείται αστάθεια της άρθρωσης ενδέχεται να χρειαστεί χειρουργική αντιμετώπιση για ανακατασκευή των συνδέσμων και ανάκτηση της σταθερότητας της άρθρωσης.
Συμπερασματικά, τα διαστρέμματα της ποδοκνημικής είναι ο πιο συχνός τραυματισμός του αθλούμενου πληθυσμού. Σωστή κλινική εκτίμηση και εξατομικευμένη θεραπεία εξασφαλίζουν γρήγορη επάνοδο στις αθλητικές δραστηριότητες και άριστο λειτουργικό αποτέλεσμα.